Bitcoin (BTC) është një monedhë dixhitale, e cila nuk është emetuar nga asnjë qeveri apo organ ligjor, në ndryshim nga monedhat fiat si dollari, paundi, euro dhe jen.
Për të krijuar, ruajtur dhe zhvendosur BTC, kërkohet një rrjet i shpërndarë përdoruesish dhe protokolle kriptografike. Forcat e tregut të quajtura ofertë dhe kërkesë ndikojnë në çmimin e Bitcoin. Çmimi zakonisht ulet kur ka më shumë shitës ose anasjelltas.
Përdoruesit kryejnë transaksionet e tyre tregtare drejtpërdrejt në krahasim me përdorimin e një ndërmjetësi. Rrjeti peer-to-peer heq kufizimet tregtare dhe riorganizon tregtinë. Satoshi Nakamoto propozoi për herë të parë kriptomonedhën e parë në botë në vitin 2008, e cila u lançua në janar 2009.
Numri i bizneseve që pranojnë Bitcoin po rritet çdo ditë, duke i dhënë një vlerë reale tregu. Megjithatë, kjo monedhë virtuale është penguar rëndë nga paqëndrueshmëria. Edhe në kulmin e popullaritetit të tij, ishte sfiduese për të gjetur përgjigje të sakta për pyetjet e zakonshme si ajo që përcakton vlerën e Bitcoin, kush e vendos çmimin e Bitcoin dhe nëse Bitcoin ka vlerë të brendshme?
E njëjta dinamikë tregu, d.m.th., oferta dhe kërkesa, që ndikojnë në çmimin e mallrave dhe shërbimeve të tjera, vendosin edhe vlerën e Bitcoin. Çmimet ndoshta do të rriten nëse ka më shumë blerës se shitës ose anasjelltas. Për më tepër, është thelbësore të theksohet se çmimi i Bitcoin nuk përcaktohet nga një ent i vetëm dhe as nuk mund të tregtohet në një vend të vetëm. Në bazë të ofertës dhe kërkesës, çdo treg apo bursë vendos çmimin e tij.
Cilët faktorë mund të ndikojnë në çmimin e Bitcoin?
Faktorë të ndryshëm që ndikojnë në çmimin e Bitcoin përfshijnë ofertën dhe kërkesën për BTC, konkurrencën nga kriptovalutat dhe lajmet e tjera, koston e prodhimit dhe rregullimin.
- Oferta dhe kërkesa
Ata me përvojë në ekonomi janë të vetëdijshëm për ligjin e ofertës dhe kërkesës. Megjithatë, nëse nuk jeni të njohur me këtë koncept, le t'ju ndihmojmë ta kuptoni. Sipas këtij rregulli, forcat e tregut të ofertës dhe kërkesës punojnë së bashku për të përcaktuar çmimin e tregut dhe sasinë e një malli specifik. Për shembull, kërkesa për një të mirë ekonomike bie me rritjen e çmimit dhe shitësit do të prodhojnë më shumë prej tij ose anasjelltas.
Një ngjarje e quajtur “Përgjysmimi i Bitcoin” ndikon në çmimin e tij pasi oferta e BTC rritet më avash ndërsa kërkesa për qëndron e njejtë ose rritet më tej. Si rezultat i kësaj, çmimi i BTC pritet të shkojë në rritje.
Për më tepër, Bitcoin u krijua nga Satoshi Nakamoto me një sasi të limituar prej 21 milion BTC. Thënë kështu, minatorët nuk do të marrin më Bitcoin të ri për konfirmimin e transaksioneve pasi të jetë arritur ai kufi. Përgjysmimi katërvjeçar i shpërblimeve të bllokut mund të mos ndikojë në çmimin e BTC në atë pikë. Gjërat që do të përcaktojnë vlerën e Bitcoin do të jenë aplikimet e tij në jetën reale.
- Konkurrenca dhe lajmet
BTC përballet me konkurrencë nga monedha të tjera si Ethereum (ETH) duke e bërë diversifikimin e portofolit tërheqës për investitorët. Çdo përmirësim nga kriptovalutat ekzistuese mund të ulë çmimin e BTC-së në kontrast me një skenar krejtësisht të ndryshëm në të cilin Bitcoin do ishte e vetmja monedhë digjitale ekzistuese.
- Kostoja e prodhimit
Kostot e prodhimit për Bitcoin përfshijnë shpenzimet infrastrukturore, tarifat e energjisë elektrike për minierat dhe nivelin e vështirësisë së algoritmit matematik (kosto indirekte). Nivelet e ndryshme të vështirësisë në algoritmet e BTC mund të ngadalësojnë ose përshpejtojnë ritmin e prodhimit të monedhës, duke ndikuar në ofertën e Bitcoin, e cili, nga ana tjetër, ndikon në çmimin e tij.
- Kuadri Ligjor
Rregulloret e kriptomonedhave po ndryshojnë vazhdimisht, nga vende si El Salvador që e pranojnë atë si një mjet ligjor e deri tek Kina që ndalon zyrtarisht transaksionet e kriptove. Çmimi i BTC mund të ulet nëse ka shqetësime për vendimin e një qeverie specifike kundër kriptomonedhave. Për më tepër, pasiguria rregullatore do të krijojë frikë tek investitorët, duke ulur vlerën e Bitcoin edhe më tej.
Pse çmimi i Bitcoin është kaq i paqëndrueshëm?
Pasiguria në lidhje me vlerën e brendshme të Bitcoin dhe vlerës së ardhshme të BTC e bën atë një aset shumë të paqëndrueshëm.
Për të mbajtur një çmim të qëndrueshëm, kërkesa duhet të përputhet me normën e inflacionit të Bitcoin. Tregu i tij është mjaft i vogël në krahasim me industritë e tjera, dhe mbulimi mediatik mund të ndikojë mjaftushëm në çmime. Për shembull, lajmet në lidhje me gatishmërinë e Teslës për të pranuar BTC-në do ta çojnë vlerën e saj lart ose anasjelltas, duke e bërë çmimin e Bitcoin shumë të paqëndrueshëm.
Në mënyrë të ngjashme, një lajm se blockchain Bitcoin është ndalur do të ulë vlerën e tij. Pra, duke marrë parasysh paqëndrueshmërinë e lartë, a mund të shkojë çmimi i Bitcoin në zero? Teknikisht, është e mundur. Për shembull, çmimi i BTC nuk është i lidhur me asnjë monedhë fiat si dollari amerikan ose ndonjë aktiv tjetër në botën reale; është e ndjeshme ndaj rrëzimeve të vlerës. Sidoqoftë, ne kemi parë që monedhat e qëndrueshme algoritmike si Terra USD mund të krijojnë gjithashtu turbulenca në treg.
Megjithatë, që një ngjarje e tillë katastrofike të ndodhë në rastin e BTC, shumë paralajmërime do të shfaqen paraprakisht për të lejuar investitorët të mbrojnë fondet e tyre. Gjithashtu, arkitektura komplekse e Bitcoin nuk është e lehtë për t'u shkatërruar; megjithatë, çështjet e shkallëzueshmërisë mund të vënë në rrezik të ardhmen e tij. Por, kjo nuk do të thotë që çmimi i BTC do të bjerë papritur në zero.
Çfarë do të ndodhë nëse çmimi i Bitcoin bie në zero?
Nëse çmimi i BTC bie në zero, kjo do të ndikojë tek tregtarët, investitorët institucionalë, çmimi i monedhave të tjera dixhitale, ndërmarrjet e kriptomonedhave dhe i gjithë sistemi financiar.
Duke supozuar se çmimi i BTC bie në zero, kjo do të ndikojë në çmimin e kriptomonedhave të tjera. Si rezultat, shumë investitorë thjesht mund të tërhiqen (plotësisht ose në mënyrë të pjesshme) për të reduktuar humbjet, në varësi të llojit të investimit të tyre.
Investitorët e mëdhenj institucionalë mund të jenë veçanërisht në rrezik sepse gjithnjë e më shumë kanë bërë investime më të mëdha për të diversifikuar portofolet e tyre. Më të ekspozuarit do të ishin ata që investuan kohët e fundit me çmime të larta ose në instrumenta derivativ, dhe atyre do t'u duhej të likuidonin asete të tjera për të përmbushur kërkesat e pozicionit të marzhit.
Klientët mund të humbasin besimin në një sistem që duket se po shkatërrohet, duke ndikuar në bursat e kriptomonedhave si Coinbase, Binance, etj., që varen nga përdoruesit për të gjeneruar të ardhura. Investimet në këto kompani gjithashtu mund të ndalen krejtësisht ose të bien ndjeshëm. Për më tepër, ndërmarrje të tilla mund të mos jenë më në gjendje të punësojnë, paguajnë ose tërheqin personelin e nevojshëm për t'i drejtuar dhe zgjeruar ato.