Çfarë është një kontratë zgjuar?
Kontratat e zgjuara janë në thelb marrëveshje të automatizuara midis krijuesit të kontratës dhe marrësit. E shkruar në kod, kjo marrëveshje futet në blockchain, duke e bërë atë të pandryshueshme dhe të pakthyeshme. Ato zakonisht përdoren për të automatizuar ekzekutimin e një marrëveshjeje në mënyrë që të gjitha palët të jenë të sigurta për përfundimin menjëherë, pa pasur nevojë për ndonjë ndërmjetës. Ata gjithashtu mund të automatizojnë një rrjedhë pune, duke filluar kur plotësohen rrethana të caktuara.
Si funksionojnë kontratate zgjuara?
Kontratat e zgjuara mund të programohen për të funksionuar për të gjithë, duke zëvendësuar mandatet qeveritare dhe sistemet e shitjes me pakicë. Ato do të funksiononin nëse plotësohen nevojat e një grupi, atëherë marrëveshja mund të respektohet dhe kontrata konsiderohet e përfunduar. Për më tepër, kontratate zgjuara do të largonin potencialisht nevojën për sjelljen e disa mosmarrëveshjeve në gjykatë, duke u kursyer palëve kohë dhe para.
Ideja e një kontrate të zgjuar mund të ndahet në disa hapa. Së pari, një kontratë inteligjente ka nevojë për një marrëveshje midis dy ose më shumë palëve. Pasi të vendosen, të dy mund të bien dakord për kushtet në të cilat kontrata e zgjuar do të konsiderohet e plotë. Vendimi do të shkruhet në kontratën e zgjuar, e cila më pas kodohet dhe ruhet në rrjetin Blockchain. Pasi të përfundojë kontrata, transaksioni regjistrohet në Blockchain ashtu si çdo tjetër.
Përfitimet e kontratave të zgjuara
Kontratat e zgjuara ofrojnë përfitime të ndryshme, duke përfshirë shpejtësinë, efikasitetin, saktësinë, besimin, transparencën, sigurinë, kursimet.
Shpejtësia, efikasiteti dhe saktësia Pasi të plotësohet një kusht, kontrata ekzekutohet menjëherë. Për shkak se kontratat inteligjente janë dixhitale dhe të automatizuara, nuk ka dokumente për t'u përpunuar dhe nuk ka kohë të shpenzuar për rregullimin e gabimeve që shpesh rezultojnë nga plotësimi manual i dokumenteve.
Besimi dhe transparenca Për shkak se nuk ka asnjë palë të tretë të përfshirë dhe për shkak se të dhënat e koduara të transaksioneve ndahen ndërmjet pjesëmarrësve, nuk ka nevojë të vihet në dyshim nëse informacioni është ndryshuar për përfitime personale.
Siguria Të dhënat e transaksioneve të Blockchain janë të koduara, gjë që i bën ato shumë të vështira për t'u hakuar. Për më tepër, për shkak se çdo rekord është i lidhur me të dhënat e mëparshme dhe të mëvonshme në një Blockchain, hakerat do të duhet të ndryshojnë të gjithë Blockchain-in për të ndryshuar një rekord të vetëm.
Kursimet Kontratat inteligjente heqin nevojën e ndërmjetësve për të trajtuar transaksionet dhe, si rrjedhojë, vonesat kohore dhe tarifat e lidhura me to.
Përdorimi i kontratave të zgjuara
Përveç shembullit të pagesave të përmendur më lart, ka zbatime të ndryshme të mundshme të kontratave inteligjente që mund të automatizojnë botën dhe ta bëjnë atë një vend më të lehtë për të jetuar.
Identiteti dixhital Në internet, informacioni është monedhë. Kompanitë përfitojnë nga njohja e interesave të gjithsecilit dhe njerëzit nuk janë gjithmonë në kontroll sesi shpërndahen të dhënat dhe as nuk përfitojnë prej tyre. Me kontrata të zgjuara, njerëzit janë në kontroll. Në një të ardhme të bazuar në Blockchain, identitetet do të tokenizohen. Kjo do të nënkuptonte se identiteti i çdo personi ekziston në një Blockchain të decentralizuar, i sigurt nga çdo aktor i keq, si dhe në kontroll të plot nga vet zotëruesi i tyre.
Pasuri të paluajtshme Një kontratë e zgjuar mund të zërë vendin e një ndërmjetësi, duke thjeshtuar procesin e transferimit të shtëpisë duke siguruar që është po aq e sigurt sa me një ndërmjetës. Përmes kontratave të zgjuara të gjithë fitojnë. Shitësi kursen para pasi nuk duhet të paguajë një ndërmjetës dhe blerësi e merr shtëpinë shumë më shpejt se sa mund ta kishte menduar.
Zinxhiri i shpërndarjes Dyqanet ushqimore, magazinat e zyrave, fermerët dhe më shumë kanë vendin e tyre specifik në zinxhirin e shpërndarjes. Por, me sa komplekse po bëhen këto rrjete, kompanitë po e kanë gjithnjë e më të vështirë të gjurmojnë ruajtjen e produkteve dhe të ndjekin pagesat, ndër të tjera. Kontratat e zgjuara mund të automatizojnë dhe stimulojnë të gjitha pjesët e këtij zinxhiri për të rritur përgjegjshmërinë e tyre. Me kontrata e zgjuara, dyqani ushqimor mund të krijojë një ‘kontroll’ të automatizuar në çdo hap të procesit.
Cilat janë sfidat kryesore me të cilat përballen kontratat e zgjuara?
Ndërsa kontratat e zgjuara janë të shkëlqyera në koncept, ato sigurisht nuk janë perfekte. Ia vlen të kujtojmë se kontratat inteligjente dhe rrjetet Blockchain janë programuar me dorë. Gabimi njerëzor është gjithmonë i mundur, dhe ai gabim mund të çoj në shfrytëzime. Ndërsa ideja e një procesi të sigurt dhe të thjeshtë të transferimit të parave tingëllon e shkëlqyeshme në letër, ka ende tatimet dhe përfshirje të tjera të qeverisë për t'u marrë parasysh. Përdoruesit mund të dëshirojnë të kenë kontroll të plotë mbi të dhënat e tyre, por si e marrin partitë qeveritare atë që u nevojitet? Gjithashtu, kontratat inteligjente nuk mund të tërheqin informacione jashtë rrjetit në të cilin ato ekzistojnë. Të paktën jo në gjendjen e tyre aktuale.
E ardhmja e kontratave inteligjente
Kontratat e zgjuara tashmë po përdoren nga shumë banka dhe organizata sigurimesh në operacionet e tyre të përditshme. Si rezultat, kontratat e zgjuara po testohen në skenarë të botës reale dhe nuk do të kalojë shumë derisa ato të bëhen pjesë e jetës dhe rutinës sonë të përditshme. Gjithashtu platforma të ndryshme të kontratave inteligjente do t'u kursejnë bizneseve kohë dhe para në mbarë botën, duke revolucionarizuar gjithashtu mënyrën se si ato ndërveprojnë. Pavarësisht nga argumenti i mësipërm, ka ende një rrugë të gjatë për të bërë derisa gjithçka të qeveriset nga një kontratë e zgjuar.
